De boodschap die we met film meegeven is dat het wij-tegen-zij-discours geen steek houdt, omdat de waarheid veel rijker en gecompliceerder is dan dat. En dat we nood hebben aan een onderlinge solidariteit, omdat we als mensen niet verschillen in ons streven naar geluk.
De film bevat meerdere lagen van betekenissen, die mensen kunnen stimuleren tot ontmoeting, dialoog, debat.
1. Sociale context :
De sociale context is uitermate belangrijk om migratie te begrijpen. Veel migranten hebben immers een economische drijfveer om het thuisland te verlaten omdat de financiële situatie daar niet leefbaar is. Zo vinden heel wat maatschappelijke problemen met migranten hun oorsprong in armoede en sociale verschillen.
In de film komt ook duidelijk naar voren hoe dun de lijn soms is tussen vriendschap, naastenliefde en misbruik. Of hoe onduidelijkheid en misverstanden vormgeven aan discriminatie. Het zijn voornamelijk sociale verschillen die de nodige frustraties opwekken en de voedingsbodem vormen voor racisme.
Het was het Christelijk geïnspireerde medeleven met de arme familie Touil in Marokko, dat Lieva ertoe aanzette om ervoor te zorgen dat de zussen één voor één naar België migreerde. Haar compassie en zusterlijke vriendschapsband met haar kindermeid Jemâa zorgde later, toen de arbeidsregelingen strikter werden toegepast, voor een breuk tussen de twee, die tot op de dag van vandaag pijnlijke sporen nalaat.
Het waren niet de culturele verschillen die maakte dat het niet meer klikte. De basis van het onbegrip wortelde in hun verschillende sociale achtergrond. Lieva, die financiële zekerheid genoot, kon zich veroorloven zich over Jemâa te ontfermen, maar ze kon nooit de betekenis vatten van hoe hard het was voor Jemâa om in armoede te leven.
Een gelijkaardig verhaal van miscommunicatie vinden we bij kloosterzuster Anna Desmedt. Als deel van de compensatie voor haar werk, kreeg Jemâa taalonderricht van de kloosterzuster. Maar omdat ze op die manier officieel als halftijdse werkkracht stond ingeschreven, ontvangt ze nu slechts een klein pensioen.
Financiële kopzorgen en haar visuele handicap maken het voor Jemâa niet makkelijk de eindjes aan elkaar te knopen. Het is niet verwonderlijk dat één van de zoons van deze alleenstaande moeder rebelleerde. Gelukkig blijft Jemâa een trotse vrouw die het onderste uit de kan wil halen en daarbij niet vervalt in een slachtofferrol maar koppig blijft grappen en dollen.
2. Gender
Dit is een film over, voor en door vrouwen. We focussen op vrouwen die onafhankelijk van mannen zijn gemigreerd, en brengen zo een stukje onderbelichte geschiedenis in beeld en doorbreken meteen al een eerste cliché.
Door de vrouw centraal te plaatsen en een strakke visuele stijl te hanteren waarin haar gevoelswereld tot uiting komt, gaan we op zoek naar een universele invulling van het begrip ‘vrouw zijn’.
We zien hoe de gebruiken en de cultuur van een land de denk- en leefwereld van de vrouw mee bepalen en welke invloed migratie daarop heeft.
Ook hier is het feit dat de zussen hierover uiteenlopende visies hebben en daarom duidelijk verschillende relaties onderhouden, zeer boeiend.
De vrijgevochten Jemâa, werd op jonge leeftijd uitgehuwelijkt maar wist toch te scheiden in een tijd dat dit allerminst voor de hand lag.
De traditionele Fatima voelt zich thuis in het klassieke rollenpatroon en is letterlijk altijd in de weer om kinderen en man te behagen.
De dominantere Saâdia deelt dan weer de lakens uit in het gezin en is gehuwd met een gevoelige Vlaming.
Wat wel zeer duidelijk naar voren komt is dat geen enkele zus voldoet aan het cliché van onderdrukte moslima en dat het werkelijke migratiedebat over iets fundamenteler gaat dan het wel of niet dragen van een hoofddoek.
3. Emancipatie
De drie zussen als voorbeeld stellen, zou foutief kunnen begrepen worden alsof zij uitzonderlijk zijn. Hun voorbeeldfunctie zit eerder in het alledaagse en de herkenbaarheid van hun vrouwelijke besognes. Het opkomen voor hun rechten en het zoeken naar het eigen geluk weeft echter een rode draad doorheen hun verhalen.
Los van leeftijd en afkomst zal elke vrouw zich in een van deze charmante dames kunnen herkennen.
In deze film gaat het dan ook om het recht om je eigen levenswandel uit te stippelen als vrouw, los van het feit of je nu kiest voor het traditionele of moderne.
